CỔ TÍCH HOA SẦU ĐÔNG (Tản văn Bùi Văn Quang)

Xuân về trên khắp nẻo nhân gian. Hoa cỏ đua nhau khoe hương trưng sắc. Đất trời tràn ngập xuân sắc, xuân hương và tình xuân…

Ở một góc vườn xuân, dường như quá khiêm tốn, một loài hoa âm thầm nở. Tít trên cao, hoa Sầu Đông tím biếc khóe mắt buồn trong màn mưa phùn nhẹ. Hoa khóc ai. Hoa nhớ gì. Hoa sầu chi. Sao màu tím cứ hoài quay quắt?

Chuyện ngày xưa. Ở một ngôi làng nơi chân núi, có đôi vợ chồng trẻ. Người chồng ngày ngày lên rừng săn bắn kiếm củi, người vợ ở nhà dệt vải. Cuộc sống thanh bình êm ấm.

Một ngày kia, anh chồng lên rừng, người vợ ở nhà. Tên chúa đất vùng đó đi ngang, thấy người vợ xinh đẹp, hắn đem lòng ham muốn. Lấy cớ xin nghỉ tạm, hắn vào nhà ve vãn người vợ, những tưởng dùng lời ngon ngọt và tiền bạc để mua chuộc nàng. Nhưng người vợ chung trinh không mảy may rung động. Mềm dẻo không được, hắn dùng vũ lực ép người vợ phải theo hắn về nhà, người vợ kháng cự không được. Hắn bắt người vợ về làm thiếp.

Người chồng trở về nhà không thấy vợ đâu, chỉ thấy một mảnh giấy từ hôn của người vợ để lại. Ngỡ vợ không thủy chung, anh đau khổ bỏ đi nơi khác sinh sống. Anh đâu biết đó là mưu kế của tên chúa đất tham tàn.

Vậy là từ đó người vợ phải sống kiếp tì thiếp, hầu hạ tên chúa đất rất vất vả. Không khi nào nàng nguôi nỗi nhớ người chồng tiều phu với nếp nhà êm ấm. Nàng tìm mọi cách thoát khỏi nhà tên địa chủ.

Sau bao lần trốn thoát không thành, vào một ngày cuối đông lạnh lẽo, nàng lén bỏ trốn được và trở về ngôi nhà xưa cũ. Niềm vui khi được thoát khỏi nơi địa ngục, trở về với mái nhà tranh, với người chồng đang mòn mỏi trông mong đã tiếp cho nàng sức lực để nàng vượt qua đêm giá rét, qua chông gai, đường dài.

Sau bao gian nan, cuối cùng nàng cũng tìm về được ngôi nhà cũ. Bao vui mừng, bao hứng khởi lúc đầu tan biến hết khi nàng nhìn thấy cảnh nhà hoang sơ. Nàng vội đi tìm chồng nhưng không thấy đâu. Ngỡ chồng mình đã bị tên chúa đất hãm hại, nàng vật vã khóc than.

Đêm lạnh lại buông, gió gào thét ghê người. Con người chung trinh vẫn ngồi thẫn thờ bên thềm nhà vắng lạnh, mắt buồn nhìn xa xăm, ngày qua ngày… Mỏi mòn, nàng chết.

Một thời gian sau, nơi ấy mọc lên một loại cây cao thân nhỏ, cành khẳng khiu, lá mỏng manh. Mùa xuân đến, khi vạn vật thức giấc thì trên cây ấy cũng mọc ra những chùm hoa nhỏ tím biếc như khóe mắt buồn của người vợ bất hạnh ngày nào. Người đời sau gọi cây ấy là “Sầu Đông”. Màu tím biếc cứ nhuốm vào không gian, những bông hoa nhỏ như những giọt nước mắt đã rơi, vẫn rơi và còn rơi…

*

Hoa Sầu Đông nở nhắc nhớ về một kỉ niệm… Cô bé nhà bên ngày nào vẫn hay đòi mình hái cho những chùm hoa tím biếc, cô bé cứ thích nghe mình kể chuyện cổ tích hoa Sầu Đông để rồi khóc thương cho thân phận đau khổ. Ánh mắt long lanh thơ dại ngày nào còn hay hờn hay dỗi và hay khóc, nay dưới gốc Sầu Đông đầu ngõ ánh mắt đượm buồn nhìn xa xăm khi bước chân “người anh” đi xa.

Mùa hoa bỏ lại. Để nỗi nhớ cho ai thời thơ dại. Để những chùm hoa Sầu Đông tím biếc khóe mắt buồn trong màn mưa phùn nhẹ, rơi rơi...

Bùi Văn Quang

TH Văn K32 B